Gresiýa gämisi we onuň gyzykly başdan geçirmeleri

Ilki başda käbir ýagdaýlar ýakymsyz bolup görnüp bilner, emma şol ajy wakalar geljekde adamlaryň aňyna ýazylyp, olaryň durmuşyna we medeniýetine aralaşmagy mümkindir. Belki – de “Gresiýa gämisiniň” eýesi we ýolagçylary gäminiň batyşyna şaýat bolan günleri, şu hadysa sebäpli Kiş adasynyň iň owadan görnüşleriniň biriniň, ýagny onlarça ýylda millionlarça adamlary özüne çeken görnüşiniň emele gelmegine sebäp bolar diýip pikir etmedik bolsalar gerek.

Gresiýa gämisiniň taryhy we ýazgydy
“Gresiýa gämisi” diýlip atlandyrylmagyna garamazdan, ol gämi Gresiýada gurulan däldir, onuň gurlan ýeri Şotlandiýanyň Glazko şäheridir we iň soňunda iňlis we eýran ýer eýeleriniň satyn almagyndan soň bir grek täjiriň eline düşýär. Gäminiň gurlan wagty 1943 – nji ýyl diýip çak edilýär. Gäminiň gurlan wagty onuň agramy 7061 ton we uzynlygy 136 metre ýetipdir. Gäminiň ilkinji eýesi 1946 – njy ýylda iş üçin satyn alan Angliýanyň söweş transport ministrligidir. Şol döwürde gämi “Empire Trumpet” diýlip atlandyrylypdyr. 3 ýyldan soň ol gämini “Liwerpulyň “Charente” bug gämisi” atly firmasy satyn alýar we oňa “Naturalist” diýen ady berýär. Birnäçe wagtdan soň, 1969 – njy ýylda Angliýada ýaşaýan birnäçe eýranlylar gämini satyn aldylar we oňa “Kuroş Parsi” diýen ady berýärler. Gäminiň soňky eýesi Horrämşährde ýerleşen Eýranyň deňiz gatnaw kompaniýasy bolupdyr. Bu kompaniýa gämini satyn alanyndan soň onuň adyny “Hämedan” diýip üýtgetýärler. Bu elden ele geçişlik gutaranyndan soň, gämi bir grek täjirine ýetýär, emma onuň gäminiň soňky eýesidigini hiç kim bilmeýärdi. Bu täjir gämini satyn alyp ony “Kulaf” diýip atlandyrýar we Gresiýa gitmek üçin birnäçe ýolagçylary alyp ugraýar. Emma 1966 – njy ýylyň 26 – njy iýulynda Kişiň günbataryndaky “Bagu” obasynda batýar. Soňky günlerde gämini herekete getirmek üçin birnäçe işler edilýär, emma hiç netije bermeýär. Gämi özüniň agramy sebäpli suwa batypdyr, ony çykarmagyň hiç – hili mümkinçiligi ýokdy. 80 günden soň hemmeler gämini halas etmekden umytlaryny üzüp, ony öz ýagdaýyna goýýarlar. Aýtmaklaryna görä, gämi batyp galan ýerinde hem nebit daşapdyr.

Gresiýa gämisi näme üçin batypdyr?       
Gresiýa gämisiniň batmagy barada birnäçe çaklamalar bar. Käbirleri gäminiň eýesi tozupdyr diýip aýtýarlar we gäminiň uly ätiýaçlyk (sigorta) bahasyny göz öňünde tutup, ol Hudaýsyzlar we gäminiň işgärleri bilen hyzmatdaşlykda ony çümdürip, uly töleg talap etmekçi bolupdyr. Käbirleri Hudaýsyzyň bu hereketini gäminiň batmagynyň sebäbi diýip bilýärler. Başga tarapdan bolsa käbirleri gämi Gresiýa barýarka, gijäniň garaňkylygynda, howanyň ümürli bolmagy sebäpli ada tarap ýoldan çykypdyr we netijede batypdyr diýip, belleýärler. Bu hadysanyň sebäbi näme bolsa – da, şugünki gün Gresiýa gämisi Kiş kenarynyň iň ajaýyp täsinlikleriniň birini emele getirendir.     
Gresiýa gämisiniň häzirki ýagdaýy

Gresiýa gämisiniň batmagyndan birnäçe onýyllyklar geçeninden soň, onuň dürli bölekleri Pars aýlagynyň şor suwunda çüýräp ýitip gidipdirler. Gaty gitse ýene – de on 10-20 ýyldan beýleki bölekleri hem çüýräp bu owadan gämiden hiç nam – nyşan hem galmaz.
Gresiýa gämisine tomaşa

Syýahatçylaryň Gresiýa gämisine üns bermegi ýuwaş – ýuwaşdan onuň golaýyndaky kenarýakalarynda Kiş kenarynyň bu ýerine syýahat edeniňde düýe we at münmek ýaly mümkinçilikleriň döremegine sebäp boldy. Şeýle hem kenaryň golaýynda 60 müň inedördül metr meýdany tutýan suw seýilgähi (akwapark), birnäçe restoranlar, oteller we ýaşaýyş jaýlary bar.