Maşat Ardehal haly ýuwujylary

Haly ýuwmak  dabarasy  Fin Kaşan  we  Hawe  Ardehal  obalarynyň  ýaşaýjylarynyň gatnaşmagynda  “Fin Kaşan”  bagynda  her ýylyň oktýabr aýynyň ikinji anna güni ( "Haly anna güni") geçirilýär  we  gadymy ýas dessurlaryndan biridir. Bu  däp, gün senenamasyna laýyklykda geçirilýän yslam däpleriniň ýeke-tägidir.

Haly ýuwmak dabarasynyň pelsepesi, hijri-kamary senenamasy boýunça 116-njy ýylda Jamadi Al-Sani aýynyň  27-nji güni Ymamzada  Soltan Ali Ibn Ymam Muhammet Bageriň  (AS) şehit  bolmagyna  gaýdyp gelýär. Hezreti  Ymamzada  tarapyndan bu sebite çagyrylan Kaşanyň ýaşaýjylary bu dabarany geçirýärler.

Bu dabarada  Ymamzadanyň  aramgähiň  binasynyň içindäki  halylaryň birini düýrlenen görnüşde  ýaşlaryň egnine goýýarlar  we  mazaryň içinde aglamak bilen  ýas dabarasyny geçirýärler,  soňra  halyny  “Fin Kaşan”  obasynyň ýaşaýjylaryna gowşurýarlar.  Olar  halyny alyp,  aramgähiň  birnäçe ýüz  metr gündogarynda ýerleşýän  çeşmä  alyp barýarlar.  Bu toparyň yzyndan  başga bir topar ýöräp  barýar. Olaryň her birisi  elinde  uzyn taýak saklaýar. Ýöräp barýan adamlar Hüseýiniň ölümine bagyşlanan  ýas aýdymlaryny  aýdyp,  taýaklaryny  silkýärler. Olaryň bu hereketleri Ymamzadanyň ganynyň dökülmegi üçin  ar almagy aňladýar.

Haly çeşmäniň gapdalynda ýere gaçýar we Ymamzadany ýuwmagyň alamaty hökmünde çeşme suwy bilen ýuwulýar. Soňra haly ýuwujylar Ymamzadanyň aramgähiň  girelgesine gelip, halyny Hawe  Ardehal  obasynyň adamlaryna gowşurýarlar. Halyny yzyna gaýtarmak dabarasynyň hem özboluşly dessurlary bar.