Eýranyň Milli muzeýi

Ýurduň iň uly, iň möhüm we iň gadymy muzeýi  hasaplanýan  Eýranyň Milli muzeýi toplumynda, ylmy gazuw-agtaryş işleriň netijesinde tapylan  paleolit ​​döwründen yslam döwrüne çenli degişli iň gadymy arheologiki tapyndylar "Gadymy Eýran" we "Arheologiýa we Eýranyň yslam sungaty"  atly iki muzeýde  görkezmek üçin goýulan. Eýranyň Milli muzeýi 1937-njy ýylda ýurduň ilkinji muzeý binasynda açyldy. Bu binaň gurluşyk taslamasy, “Kasra arkasy” (Sasanileriň şa köşgi) binasyndan ruhlanan fransuz arhitektory Andre Godard tarapyndan  döredildi  we iki sany eýranly binagär Abbas Ali Memar we Morad Tabrizi tarapyndan ýerine ýetirildi. "Gadymy Eýran  muzeýi”  iki muzeýi öz içine alýar.   “Eýranyň taryhdan öňki döwri” atly birinji muzeýinde  paleolit ​​döwründen biziň eramyzdan öňki dördünji müňýyllygyň ahyryna çenli (ýagny irki döwürlerden başlap ýazuwyň döremegine çenli) degişli eksponatlar  we "Gadymy taryh muzeýi" atly ikinji muzeýinde  biziň eramyzdan  öňki dördünji müňýyllygyň ahyryndan (ýagny ýazuwyň döremeginden başlap) Sasaniler döwrüniň ahyryna çenli degişli eserler  tomaşaçylara görkezilýär.

"Arheologiýa we Eýranyň yslam sungaty" muzeýi  “Bişapuryň köşgi” (Sasanileriň şa köşgi) binasyndan ruhlanyp,  sekizburç haç görnüşinde, üç gatly,   4000 inedördül metr meýdany bolan taslama esasynda guruldy. Bu bina "Arheologiýa we Eýranyň yslam sungaty" muzeýini döretmek üçin enjamlaşdyryldy we 1996-njy ýylda açyldy.

Bu binanyň birinji gaty mejlisler zaly we wagtlaýyn sergi zaly üçin  niýetlenen. "Arheologiýa we Eýranyň yslam sungaty" muzeýiniň eserleri taryhy hronologiýa boýunça ikinji we üçünji gatlarda ýerleşdirilen,  muzeý bilen tanyşlyk  üçünji gatda başlanyp, ikinji  gatda tamamlanýar. Häzirki muzeý iki gatda ýerleşýän   6 zaldan ybarat bolup durýar:  üçünji  gatda irki yslam döwrüne, Seljuklar we Ilhaniler  döwürlerine  degişli  eksponatlar  we ikinji  gatda Gurhan zaly, Timuriler, Safawiler, Afşar, Zand we Gajar döwürlerine  degişli  zallary bar.

Bu muzeýdäki eksponatlaryň köpüsi ylmy gazuw-agtaryş işleriniň netijesinde tapylan tapyndylardan  ýa-da “Astan-e Şeýh Safiuddin Ardabili”  ýaly abraýly ýygyndylardan saýlanan eserlerdir.